De andere kant van de medaille

1. IN DEN BEGINNE…….. PROJECTEN ZORGEN VOOR ACTIVITEIT + ACCOMMODATIE

Plan de campagne was:
- Okt. + Nov. → vrijwilligerswerk op Bluesky
- Dec. + Jan. → vrijwilligerswerk nieuw project, want alle scholen -dus ook Bluesky- hebben grote vakantie tot 1 feb. Bovendien wilde ik nóg een project zien, liefst iets anders dan een school en bij voorkeur in een ander deel van het land. Tot nu toe bevind ik me voornamelijk in centraal Uganda; rondom Kampala.
- Feb. → reizen, afspreken met mensen, etc.

Inmiddels heb ik niet alleen een plan B, maar ook een plan C, D, E en F en nog veel meer bedacht. Ik ben heel blij dat ik jullie niet eerder heb verteld over het vervolg. Het is steeds onzeker geweest en wijzigde voortdurend.

In de tweede week van dec. zou ik doorreizen naar Lira om te participeren in een project met kind soldaten. Lira op zich is arm en heeft veel vluchtelingen uit buurland Congo. Een beschrijving vindt je op http://www.astridugandafoundation.com/index.php/nl/ardi-lira

Helaas ontving ik enkele dagen voor mijn vertrek een mailtje van oprichter Fred Obala dat alles vertraagt. De geldschieters stelden opnieuw vragen, wilden meer informatie; alle activiteiten werden bevroren.

De tussenoplossing

Ik kon voor Sarah werken en haar assisteren, administratief. (ICU is in Uganda gesitueerd, maar doordat de man van Sarah, Sander, Nederlander is, is er een directe connectie met Nederland en Europa. Sarah is Ugandese en op deze manier kennen ze beide culturen. Ze adviseren en bemiddelen dan ook voor Europese organisaties en particulieren die ontwikkelingswerk financieel willen steunen. ICU heeft netwerk, signaleert waar behoefte aan is, kan rapportages schrijven, omdat ze ook begrijpt welke informatie de geldschieters nodig hebben, etc.).

Ik kon in the guesthouse blijven en zou projecten bezoeken waarvoor ICU bemiddelt en rapportages schrijft. Ik vind de visie en intenties van ICU nog steeds inspirerend, maar de werkwijze en werkstijl niet te doen. Ik had enkele zeer vermoeiende dagen en het resultaat is dat ik wist dat ik dit écht niet wil doen en ik heb er geen motivatie voor. Het is zeer vermoeiend om het ritme van iemand anders te volgen. Het is vermoeiend, niet motiverend en verwarrend om de gedachten van iemand anders te volgen als die van links naar rechts gaan met elke minuut en met 12 dingen tegelijk. Bovendien is het erg moeilijk om afspraken voor mezelf te maken én na te komen, wanneer de plannen of deze druk bezette persoon voortdurend veranderen. Daar moet ik dan 's ochtends, 's middags, 's avonds maar steeds in mee verplaatsen. Dus…..: nee.

Ik had nog een andere reden om niet in the guesthouse te willen blijven: Ik ben steeds met muzungu's. Ik ben niet helemaal naar Afrika gereisd om me tussen blanke mensen te begeven, om van een toilet met water gebruik te maken, een koelkast te kunnen gebruiken, voortdurend internet beschikbaar te hebben, etc. Naar mijn idee ontmoeten de mensen die alleen in Kampala in het guesthouse blijven niet het echte Uganda. Het viel me op tijdens de safari naar Murchison Falls, ik was pas 3 weken in Uganda. Er waren meiden die al 2 maanden in Uganda waren en nog nooit casava of een mandazi hadden gegeten! Huh?!!!! Dat is volksvoedsel hier. Ik weet wel dat ze de avond ervoor nog zijn gaan uiteten in Kampala met ravioli, frietjes, een toetje dat een cakeje was met chocolade. Tja.... het is niet mijn keuze. Doe mij maar pap en tomatenrijst. De weken op Bluesky at ik minimaal 5x per week posho met bruine bonen.

Hoe vies we ons ook voelden die dag van de safari, die dames gingen niet douchen met een afwasteil regenwater. Ik was wel fan! En de dames gruwelden van zo'n gat in de grond als toilet (ook al was er speciaal voor ons wc-papier) en het ging natuurlijk ook om de vliegen, spinnen, gekko's en kakkerlakken, maar ze gingen liever in de natuur --> 'Maar niet daar...... daar zat volgens mij een beest.' Juist..... die meiden moesten echt een drempel over en zo'n toilet in de natuur was voor hen het laatst toen ze 8 jaar waren.

EN DAN......?

Ik had december niet kunnen benutten, zoals ik zou willen. Zou het wel haalbaar zijn om nog vóór Kerst in een volgend project te geraken? Ik wil graag ervaring opdoen met gemarginaliseerde groepen. Een mogelijkheid was een jeugdgevangenis, omdat die met de feestdagen -uiteraard- niet naar hun families zouden gaan. Zucht... ook niet.......

Misschien is het beter om te reizen tot 1 feb. (begin volgend schooljaar) en dan terug te keren naar Bluesky. Ook die reisplannen kenden verschillende varianten………. het zou Tanzania worden.

Ik voel me nog steeds oké om op reis te zijn. De tijd gaat op een andere manier voorbij. Intenser, bewuster. Inmiddels heb ik 4 volle manen gezien en slechts 2 rekjes malariapillen laten precies zien hoeveel dagen ik nog heb. Mijn Nederlandse leven kent meer dezelfde dagen en activiteiten. Het is fijn om daar een tijdje afstand van te doen en dingen opnieuw te leren waarderen. Want eerlijk, ik realiseer me hoe vaak ik op andere plekken slaap. Ik verhuis continue. Nu al 2,5 maanden. Ik heb geen bed dat ik mijn eigen bed kan noemen. Geen plek om mijn spulletjes neer te zetten (al is het je tandenborstel op een kastje). Ik leef vanuit mijn tas en heb het daar soms ook mee gehad, want je kunt niks snel vinden.


2. ONVEILIGHEID IN KAMPALA EN DAARBUITEN

Er is overdag, maar vooral 's nachts vanalles mis in Kampala. Matatudrivers die (dronken) met een onverantwoord hoge snelheid rijden, mensen die er achterop staan, ongelukken. Bodadrivers die tassen van de schouders van mensen grissen komt vaak voor. Een Nederlandse meid kwam tot de conclusie dat ze nog de schouderband over haar schouder had hangen, waar helaas geen tas meer aan vast zat. Diefstal in matatu's, inbraak, overvallen, mensen die in elkaar worden geslagen. Twee jongemannen uit the guesthouse zijn beroofd en hebben behoorlijk klappen gekregen. Een van hen wist niet meer wat voor of achter was. Het was 4.00u in de ochtend toen ze verward en geschrokken terugkeerden. Op de controlevraag hoe laat het is, antwoordde een dat het ergens in de namiddag zou zijn. Hij nam geen notie van dat het donker was! Vuile trucjes als een bodadriver die muzungu's mee wil nemen voor een te hoge prijs. Een tweede bodadriver (die vriendjes is met de eerste) komt en biedt een lagere prijs. Vervolgens beroven ze samen de muzungu's van alles wat ze bij zich hebben. Dat is het lastige; zoveel mensen bieden hun diensten aan in het openbaar vervoer, maar a). Wie is te vertrouwen? Ze kunnen je werkelijk overal naartoe rijden. En b). Hoe zijn de rijkwaliteiten van deze jongemannen? Het is belangrijker om de boda te registreren dan een rijbewijs te hebben. Leren rijden doe je wel op straat (learning on the job heet dat). Het merendeel van de verkeersongelukken in Kampala zijn boda ongelukken. (Ik had er toch graag een filmpje van gemaakt, als ik achterop een boda zit. Dan heb je een idee van het kris-kras door elkaar rijden. Helaas, zie punt 8, dat lukt niet meer). Daarbij zijn bodadrivers en matatudrivers duidelijk geen vriendjes.

Het is absoluut onveilig op straat als het donker is. Niet alleen in Kampala, ook in Naykerongoosa. Bodadrivers die van hun boda worden beroofd, soms in elkaar geslagen of zelfs vermoord. Ik zelf ben nog zonder lichamelijk letsel, al heb ook ik een aantal keren in een situatie gezeten waarvan ik hoop dat die zich niet herhaalt en maar al te vaak heb ik schietgebedjes de hemel ingezonden als een matatu of bus met echt té hoge snelheid over de weg denderde. Zo'n chauffeur zit overigens een hele dag achter het stuur. Verder verblijf ik niet in Kampala en ga ik er niet op stap. Dus de meeste van die akelige situaties gaan aan mij voorbij, hoewel ik ook een paar boda's onderuit heb zien gaan of in de diepe goot naast de weg zien belanden. De auto's of matatu's kunnen ze zo afsnijden. Ik hoor verhalen in de guesthouse van de mensen die op stap zijn geweest. En je kunt natuurlijk de krant openslaan…… Maar ik zal de details laten.

Waar ik wel altijd mee te maken heb als ik op straat loop (maakt niet uit waar), zijn mannen die met hun allervriendelijkste lach vragen waar ik vandaan kom en vervolgens zonder enige schaamte laten weten dat ze met me willen trouwen. Hebben ze wel een idee over waarom je zou trouwen (liefde) en wat het inhoudt? Ze denken alleen maar aan een beter leven voor zichzelf. Ze hopen dat ze met mij mee kunnen naar Europa en daar is het dan een paradijs. Je hebt álles wat je maar wilt. Om dezelfde reden heb ik ook kinderen aangeboden gekregen. Begin deze week liep ik door Kampala en ineens werd ik door een man met 2 handen stevig om mijn pols vastgegrepen. Hij stond geblokt tegen een auto en hij liet niet los. Dus ik reageerde met: Wat ben jij nou aan het doen? Ik was samen met een Ugandese uit the guesthouse (wat hij niet kon zien, want ze is zwart), zij timmerde een paar keer op z'n vingers en toen konden we verder. Ook begin deze week vroeg ik de weg aan twee politieagenten (vrouw + man). De vrouw antwoordde, de man stond erbij met z'n grootste glimlach en jawel hoor..... daar ging het standaard vragenlijstje weer: Hello, waar kom je vandaan? Ah... Holland! Ik zou zo graag met iemand van daar trouwen. (Ga toch weg!) In Nairobi, Kenya hetzelfde. Ik stond op een parkeerplaats te wachten voor het damestoilet dat bezet was. Dan stapt er een man van middelbare leeftijd uit het herentoilet. Hij let niet op, wrijft met z'n hand over zijn hoofd. Hij ziet mij staan en ineens verandert zijn hele houding. Hij tovert een grote grijns op zijn gezicht en jawel, hoor..... daar gaan we weer: Hello, waar kom je vandaan? Weet je, in mijn dromen zou ik graag met iemand van Holland trouwen. Wat denk je ervan? (How do you see?) --> Well, I see that you must search for another one! (Wel, je moet op zoek naar iemand anders). En na deze voorbeelden kan ik niet anders dan etc. etc. etc. etc. etc. want het houdt niet op en het maakt niet uit welke functie zo'n man bekleedt. Ik voel me niet lastig gevallen. Als je nee zegt en verder gaat, dan is de conversatie afgebroken. Het is weleens vermoeiend.

Drukte rond Kerstmis

December begon...... Kerstmis kwam eraan, iedereen was ermee bezig. Dat betekende tegelijkertijd een verhoging van de criminaliteit. Ook de Nederlandse Ambassade had berichtgeving (waarschuwing) over de toegenomen criminaliteit voor de feestdagen. Daarnaast gebeurt er dan nog zoiets vervelends dat begin december de Owino markt (Kampala, downtown) afbrandde. (Het is al de derde keer...... aangestoken?) Dat betekende zo'n 30.000 potentiële dieven erbij. Deze mensen zijn alles kwijt en dat vlak voor Kerst; ze zijn zo afhankelijk van deze tijd voor hun inkomen. Het stond vol met politie en militairen en er is traangas gebruikt om mensen uiteen te drijven. De politie verwachtte rellen omdat mensen zouden stelen. Daarnaast is het enorm slecht voor je gezondheid, veel fijnstof in de lucht.

Er hing een aantal weken een terreurdreiging voor een luxe winkelcentrum in Kampala, dus beter om niet te vaak naar Kampala te gaan.


3. LAURA CAME WITH VISITORS........

Toen we verhuisden van Naykerongoosa (30 nov.) zat hop hop m'n huis weer in m'n tas. En even later lag hop hop m'n hebben en houden uitgespreid in de zon, want ik kwam niet alleen.................... bedbugs. Bedbugs houden niet van zon, dan lopen ze weg. Dus daar lag het dan; alles. Alles van stof (kleren, handdoeken, slaapzak, beddengoed, matras, muskietennet, schoenen, tassen, tasje van m'n fototoestel, etc. etc.) met pesticiden gesprayed en bepoeierd, een paar uren in de zon laten liggen en achteraf wassen met zeep. Gelukkig gedeeltelijk met een wasmachine en met hulp van een van de medewerksters. Al mijn andere spullen lagen in de zon (ook geld, paspoort, laptop, EHBO..... ALLES). Het enige wat ik nog had, waren de kleren die ik droeg. Die heb ik 's avonds in een plastic zak gedaan, dichtgeknoopt en de volgende dag het hele verhaal daarmee herhaald. Wat een karwei, maar bedbugs zijn hardnekkig en hoppen van bed naar bed. Niet doden betekent verspreiden in the guesthouse of zelfs meenemen naar Nederland. Ze bijten en dat jeukt verschrikkelijk.

Dus ik ging met mijn keurig schone spulletjes naar de grootouders van Olivia voor Kerst. Op de terugweg zat ik achterin de matatu, naast Elisa en daarnaast een Ugandese mevrouw. Olivia zat een rij voor ons. Een flinke meneer stapte in en had een grote, witte zak bij zich die achterin op mijn tas werd gezet. Ik werd misselijk tijdens de rit, bijna tot overgeven. Ik kon wel een aantal redenen verzinnen, maar andere keren had ik er geen last van. Ik keek Olivia aan en zij zei precies hetzelfde. Elisa ook! Hmm….. Inmiddels was er een niet al te vriendelijke discussie ontstaan tussen de mevrouw naast Elisa, Olivia en die meneer van de grote, witte zak. In die zak zat een varken. Ik zat er met m'n rug tegenaan (vooruit, de rugleuning zat ertussen) en het rook zo misselijk! Die mevrouw was islamitisch; geen respectvolle manier om dan zo'n stinkend varken achterin te leggen. Ze was er duidelijk niet blij mee! Nou ja… die reis dat is dan maar zo.

Enkele dagen later, ik was nog steeds bij Olivia, nam ik mijn tas aan de zijkant vast en mijn hand werd vettig. Ik rook aan mijn tas en dit kwam me slecht, doch welbekend voor……. gatver. Ik liet Olivia ruiken waar mijn tas toch vies van is? Het duurde welgeteld 2 sec. voordat er overtuigend uitkwam dat het dat vieze varken was. Yep, dat was ook mijn bevinding…… zucht…. Dus wederom mijn tas wassen met flink zeep. De geur kreeg ik er niet helemaal uit.

In Tanzania in het gezellige Kilimanjaro Backpackers Hotel in Moshi was een delegatie Japanners. Ik sliep in een dorm met vier bedden: 2 Japanse jonge heren, João uit Brazilië en ik. Die Japanners kwamen met de melding van bedbugs in de andere dorm en leverden bewijs met een van hun vrienden onder de flinke rode bulten. Neee…… niet weer! Zij waren er behoorlijk schrikachtig voor en ja, je kunt er lang last van hebben. Ze stonden erop om met de lamp aan te slapen, bedbugs houden niet van licht. Dat hebben we dus één nacht gedaan….. je doet wel je ogen dicht, maar doet eigenlijk ook geen oog dicht. De volgende nacht is een van de Japanners naar een privé kamer verhuisd. De andere heb ik de korte, duidelijke mededeling gegeven dat als die beestjes er werkelijk zijn dat ze de hele dag al vrij rond konden wandelen. Vervolgens heb ik het licht uitgedaan. Een paniekerige slotzin van de Japanner volgde: "Ow, shit!" die vervolgens de zaklamp van zijn telefoon aandeed en hij sliep op een plastic zeil i.p.v. op het beddengoed. João haalde opgelucht adem en was blij om te slapen, net als ik.

Het is onvermijdelijk in guesthouses dat beestjes meekomen. Mensen komen en gaan over de hele wereld, van schone naar vieze plaatsen en vice versa. Ik hoop alleen dat ik gespaard ben gebleven om niet wéér m'n tas en spullen te hoeven wassen. Je hebt er een dagtaak aan.

Overigens weet ik nu wat me soms zo heftig bijt / steekt / prikt. De dag vóór vertrek naar Tanzania zaten m'n benen weer helemaal onder. Dusdanig dat ik er een foto van maakte. Op Mafia Island wist een Italiaanse me te verklaren wat het is: vlooien. Aha.


4. ÉÉN SOORT ZEEP VOOR ALLES: GREAT! ALLEEN DAT AFVOEREN…….

De mensen hier gebruiken één soort zeep voor alles: kleren wassen, afwas, soms zichzelf wassen, etc. En waarom ook niet? Met zeep + water wordt het schoon. Ik denk dat allerlei marketingstrategieën een stevig plekje in ons brein hebben veroverd waardoor we denken voor alles een ander middeltje nodig te hebben: speciale tabletten voor de afwasmachine; verschillende wasmiddelen voor witte, bonte of donkere was; wasverzachter; mogelijk poeder voor handwas; afwasmiddel is uiteraard enkel voor de afwas; we wassen onze handen met speciale handzeep (juist….); dweilen? → daar is allesreiniger voor...…. maar het reinigt eigenlijk niet alles, want voor het toilet gebruik je dan wc-reiniger en om de ramen te wassen gebruik je schoonmaakazijn o.i.d. en voor de spiegels gebruik je weer een andere spray, maar die gebruik je niet als je ook je auto wilt wassen. En als je dan na al die klusjes zelf onder de douche staat, gebruik je shampoo, conditioner en douchegel. Ja…. ik zie wel hoe de kastjes vol komen te staan en ook hoe veel geld wordt uitgegeven.

Maar goed; niet hier in Uganda. Het is er allemaal wel hoor, maar veel mensen gebruiken een stuk zeep en gieten vervolgens het water weg daar waar ze staan of vooruit…. misschien een stap verder. Er loopt nogal wat zeepwater tussen de begroeiing. Ik kan me niet voorstellen dat het de voeding is die gewassen nodig hebben, net als de kippen en andere dieren die ertussen scharrelen. Ik zou het een goede stap vinden als al deze zeep wordt vervangen door biologisch afbreekbare zeep. De infrastructuur is niet zo ingericht om al het water af te voeren via een riolering, maar om alles maar gewoon in de natuur te gieten????? Dat moet toch een belasting zijn.


5. DE AFVALBERG ONTSTAAT DAAR WAAR JE STAAT

Nog zoiets is dat mensen hier letterlijk alles op straat gooien. Dat is heel gewoon. Uganda is een mooi, groen land, maar zeker in de bebouwde gebieden is het een zooi en een rommel!!!!!!! En denk niet dat alles hier nog van bananenbladeren wordt gemaakt. In de country side wel, maar er leven veel mensen in kleine of grotere stadjes en daar wordt alles in plastic tasjes ingepakt. Er wordt frisdrank verkocht in plastic flesjes, beltegoed dat in plastic is verpakt, etc. etc. Mensen zijn echt heel gemakkelijk… of weten niet beter? Niemand kijkt er van op als je een pakje biscuitjes of een doosje medicijnen openmaakt en de verpakking (folie, plastic, papier….) ter plekke uit je handen laat vallen. Vanuit de matatu wordt alles uit het raam geduwd. Als ik / we (wie dan ook) afval hebben en er even moeilijk mee zitten, wordt direct hulp geboden: raampje open schuiven en naar buiten ermee. Ik vind het zo'n kortzichtige manier van leven. Lijkt wel als een kleuter die nog moet leren dat als hij / zij de handjes voor de ogen doet en zelf de ander niet ziet, dat de ander hem / haar nog wel kan zien (handjes voor de ogen = ik ben er niet). Dit is hetzelfde: uit het raam duwen of op straat laten vallen en weg is het. Ik zie dat sommige muzungu's mee gaan doen in het gedrag. Ik blijf heel stug mijn afval verzamelen. Ik wil deze levenswijze simpelweg niet ondersteunen. Ik weet wel dat er ook voor afval dat ik dan in een guesthouse in een afvalbak stop niet echt een oplossing is. Alles wordt namelijk verbrand. In mijn idee liever verbranden, dan dat het overal verspreid ligt. Maar verbranden ruikt zoooo slecht!! Gatver… ik herken die geur uit alles. Het is indringend en blijft lang hangen. Dit kán niet goed zijn voor je gezondheid. Ik bedoel, zelfs batterijen verdwijnen in het vuur (of dus op straat / in de natuur). Er wordt erg veel plastic gebruikt, weinig glas en blik. En plastic verbranden is zo slecht voor je gezondheid. Plastic zakjes worden gebruikt om de houtskool stoven aan te maken. Mensen hangen erboven en ademen de hele walm in. Ik ben benieuwd naar de toekomst van deze mensen. Op het moment is de gemiddelde leeftijd in Uganda 45 jaar. De meeste gemeenschappen hebben wel een afvalplaats die regelmatig in brand wordt gestoken. Olivia bijv. woont ongelukkig; de afvalplaats is juist achter haar huis dus die hele wolk trekt over haar huis. Mja…. je kunt ook niet niet ademen. Er omheen ademen lukt me ook niet. Daarbij genomen de zwarte uitlaatgassen, het stof en zand nu in het hete, droge seizoen. Ik denk dat ik naar een kuuroord moet achteraf. Mijn keel heeft er voortdurend moeite mee.


6. LAPTOP EN FOTO'S

Mijn laptop is gloednieuw maar lijkt te geavanceerd voor hier. Had ik er maar gewoon een cd / dvd drive inzitten en had ik maar gewoon een harde schijf om bestanden in op te slaan i.p.v. alles in the cloud. Zucht….. helaas, maar deze heeft me tot nu toe meer frustratie opgeleverd dan plezier.

Wat ik lastig vind met de fototoestellen van tegenwoordig is dat je zo kunt inzoomen dat je geen idee hebt hoe reëel het plaatje nog is. Bijvoorbeeld tijdens de safari's kun je prachtige foto's maken van dieren, maar je kunt niet zien hoe dichtbij de dieren werkelijk waren. Bovendien kun je alles op google vinden. Dus eigenlijk klik je alleen maar wat al is vastgelegd.


7. PUDDING I.P.V. SPIEREN

Helaas, ik krijg gewicht erbij. En dat in Afrika……. maar steeds als ik bij Ugandezen eet is er zoveel eten! Die porties hier zijn onbehoorlijk voor zowel mannen als vrouwen. Ik begrijp het wel; het dagelijks leven hier bestaat uit veel fysieke arbeid. Zeker tijdens de dagen bij de grootouders van Olivia had ik regelmatig geen honger meer en dan moest ik alweer eten… pfftt…. het was steeds vaker strijd met m'n bord en alles wat me daar nog aan lag te kijken. Dat wordt rondjes rennen eenmaal terug in Nederland. Ik bemerk dat m'n spieren afnemen, er komt pudding voor terug. Het is ook al een tijdje geleden (juni 2013) dat ik met regelmaat trainde.



8. GETRUBBEL IN TANZANIA

Het visum dat ik bij aankomst in Uganda kreeg, had geen vervaldatum. Ook was niet aangegeven met welke doelstelling ik in Uganda verblijf (werk, toerist, etc.) Dat is niet normaal. Ik heb mijn paspoort door verschillende mensen laten bekijken en gevraagd of mijn visum op deze manier in orde is. Naar hun idee wel. Een visum is normaal gesproken geldig voor drie maanden, al kan je ook een kortere termijn, zelfs één dag, ontvangen voor je 50 dollar. Dus toen ik aan de Keniaanse grens verscheen, had ik nog juist één dag totdat mijn visum zou verlopen. Eenmaal daar bleek ik een visum voor slechts één maand te hebben! Huh? Ik legde uit dat het niet zo was en ik gaf daarbij het verkeerde antwoord, namelijk dat ik vrijwillerswerk doe. Aj…. dat is een verboden woord. Zelfs als het onbetaald is, moet je een work permit hebben en dat kost fors duurder dan een visum. Elisa wist dit echter ook niet…. ik vraag me af of het ons is verteld. De meneer en mevrouw in het loket waren onverbiddelijk. Ik verbleef al twee maanden illegaal in Uganda en zou voor elke dag een boete van $ 100,- moeten betalen. Dat kwam neer op een totaalbedrag van 6000 dollar! Ze zouden me niet arresteren, maar ik moest terugkeren naar Kampala. Mijn paspoort zouden ze nasturen (zodat ik er zeker niet de grens mee over zou gaan). Wel… ik zou direct door naar Nederland kunnen… einde reis. Ik belde Godwin (directeur Bluesky). Hij probeerde me te adviseren en sprak met deze mevrouw achter de balie. Het mocht niet baten. Elisa begon te huilen. De situatie was spannend; zij zou alleen door moeten naar Tanzania wat onbekend is. Ik terug met een lading rottigheid.

De buschauffeur was zo vriendelijk en verstandig geweest om een medepassagier te vragen ons door het hele migratiegebeuren heen te leiden. Deze meneer sprak Lugandan (altijd een voordeel als je de taal spreekt) en ging met deze mevrouw in gesprek. Ik denk dat hij duidde op de tranen van Elisa dat ze ons toch niet kon scheiden nu. Hij vroeg me hoeveel dollars ik bij me heb. Ik wist dat als ik 300 zou zeggen, dat ik ze allemaal kwijt zou zijn en ik moest ook nog terug naar Uganda. Dus ik was helder genoeg om 150 te zeggen. Niet voldoende….. "Don't you have like 200?" Ja, heb ik wel. Ik zal het nooit goedkeuren, maar voor dat moment was het hiep hiep hoera voor (en níet lang leve) de corruptie. Ik betaalde deze mevrouw 200 dollar en ik kreeg m'n stempel. Oef… even een paar keer ademhalen. Wij hadden duidelijk het langste werk gehad. Onze medepassagiers zaten al in de bus. Snel kocht ik twee flesjes frisdrank en een pak koekjes voor deze meneer en zijn vrouw + duizendmaal dank!

Dus daar stond ik dan in Tanzania met een mix van geld: Ugandese shillings, Keniaanse shillings, Tanzaniaanse shillings, Amerikaanse dollars. (Ik zou het later allemaal kwijtraken, maar dat wist ik toen nog niet.....) Die euro is toch wel gemakkelijk. Dat gewissel en gegoochel met geld en wisselkoersen is niet bepaald voordelig. Net als die visas trouwens. Het is lucratief ondernemen voor de overheden: 20 dollar voor een transit visa door Kenya, 50 dollar voor een visa voor 3 maanden in Tanzania en als ik terug naar Uganda zou gaan, zou ik ook voor een Ugandees visum 50 dollar betalen. (En met de weg terug door Kenya ook daar weer 20 dollar).

Eenmaal in Moshi bleek mijn Ugandese telefoon niet te werken. Wat nu weer? Waarom is er niet een aanbieder die in meerdere landen actief is? Mijn Ugandese telefoon simlock vrij maken kostte zo'n 15 euro, maar lukte niet door een te trage internetverbinding. Goed… dan maar een Tanzaniaanse telefoon + simkaart kopen. En Tanzania is duur. Ik betaalde 20 euro voor zo'n simpel Nokiaatje uit productiejaar 2008. De simkaart moest ik nog apart kopen + registreren.

Vervolgens getrubbel met m'n bankpas. Ik kon afhankelijk van de bank geen of onvoldoende (daglimiet) geld opnemen. Ik vroeg me af of het aan mijn bankpas of aan de banken lag. Ik wist dat op Mafia Island geen bank is, dus wat te doen? Ik zou toch echt graag een groot bedrag willen opnemen om het een weekje vol te kunnen houden daar. De dag voor vertrek naar Mafia Island, vraag me niet hoe / waarom, maar kreeg ik ineens m'n geld. Yes!

Dus na visa, telefoon en bankpas klopte het weer.

Ik had heerlijke dagen in Tanzania, mega vermoeiend ook met zeer veel reisuren en kilometers. Helaas werd ik tijdens de terugreis van Moshi naar Mwanza in de bus bestolen. Ik verloor alles wat maar enigszins waarde had (Ugandese telefoon, Tanzaniaanse telefoon, uiteraard al mijn telefoonnummers, bankpas, credit card, fototoestel, al mijn geld, ik had 40.000 Tanzaniaanse shillings over). Gelukkig hield ik mijn paspoort, maar ik stond wel nog aan de verkeerde kant van de grens! En ik had geen geld voor transport en geen dollars voor een visum.

Het was sowieso een pittige dag: om 4.45u opgestaan, om 5.15u vertrek naar de busparking in Moshi. We hadden 5x pech onderweg en daardoor zoveel vertraging dat we úren later aankwamen, om 23.30u. Dan kunnen overheden wel adviseren om niet in het donker over straat te gaan, maar veel keuze heb je niet. Het guesthouse in de Lonely Planet bleek niet te vinden, m'n spullen gestolen, ik was moe en rusteloos tegelijk…. wat een dag. De volgende dag heb ik m'n bankpas en credit card geblokkeerd, aangifte gedaan bij de politie. Gedachten aan de zo mooie foto's van Mafia Island en de safari kwamen voorbij….. helaas….. verleden tijd en dat was ineens overduidelijk. Ik was heel verdrietig.

Gelukkig was ik in het gezelschap van een fijne jonge Braziliaan. Hij kon me geld lenen voor het transport tot in Kampala en betaalde ook mijn visum. We hebben zoveel reisuren gemaakt die laatste twee dagen. Ik wilde alleen maar terug naar Uganda, zo snel mogelijk. Zo stond ik 31 jan. weer aan de juiste kant van de grens met een rugzak kleren + reisspulletjes, een plastic zak in mijn hand met schelpen van Mafia Island en mijn paspoort veilig in m'n moneybelt. Zoals je ziet is het niet alleen maar zonneschijn hier. Al schijnt de zon wel veel.

Overigens; zo'n beroving kan ook heel anders verlopen. Ik ben nu in Nansana in een centrum voor gehandicapte kinderen. Twee vrijwilligsters van 20 en 22 jaar gingen naar Zanzibar. Ze namen een special hire (taxi, géén openbaar vervoer! Duurder, maar helaas net zo onbetrouwbaar...) Na een bepaalde afstand stopte de chauffeur (die natuurlijk betrokken was). Twee gemaskerde mannen met pistool stapten in. De auto keerde en ze reden terug naar het centrum. Deze meiden moesten hun rugzakken geven en de mannen haalden alles van waarde eruit. Ook de bankpassen. Ze moesten ook de pincode geven en als het niet de juiste code zou zijn, dan zouden ze worden doodgeschoten. Natuurlijk gaven ze de juiste code. De meiden werden door een man onder schot gehouden, de ramen van de auto waren dicht. Als ze zouden gillen zou het ook het einde van hun leven zijn. Ze zeiden achteraf dat ze nooit hadden gevoeld dat het einde van hun leven zo dichtbij kon zijn. De tweede man ging naar de bank en nam geld op. Uiteraard hebben de banken een daglimiet, dus ze gingen naar vier verschillende, totdat de daglimiet van de bankpassen was bereikt. Ze kregen de bankpassen terug en werden met 40.000 shillings en 'jullie redden het wel' achtergelaten. Het is wel een vreemde overval, want de camera's wilden ze hebben, maar de meiden konden hun geheugenkaartje eruit halen, dus de foto's hebben ze nog. De mannen namen een eenvoudige Ugandese telefoon, maar de I-phone hoefden ze niet....... De meiden gingen naar het politiebureau waar werd gevraagd of ze het nummerbord van de auto wisten. Nee. Vervolgens werden ze uitgelachen. Lekker dan. Ze ontmoetten per toeval een Finse mevrouw die een hotel runt op Zanzibar (een van de meiden is Finse). Deze mevrouw heeft hen vijf dagen gratis onderdak geboden, maar ze moesten toch ook een keer terug. Ze waren bang voor de terugreis. Ze zijn nu zelfs bang om de poort van het centrum hier in Nansana open te doen als het donker is. Ik snap het wel. Als ik lees wat de Nederlandse overheid erover schrijft, dan past deze beroving precies in het plaatje. http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/reisadviezen/tanzania Toerisme brengt geld en daarmee ontwikkeling, maar het lijkt ook een magneet voor dieven. Ik hoor het van meer mensen dat Tanzania in deze een slechte naam draagt. Ook op de Nederlandse Ambassade vertelden ze mij dat berovingen erbij horen. Het is onvermijdelijk als reiziger. De wereld ontdekken kan fantastisch zijn, maar het betekent ook dat je moeilijkheden tegenkomt. Tja; zo ziet het leven aan de andere kant van de medaille eruit.
Back on track
Na geregel van praktische zaken ben ik sinds enkele dagen back on track. Ik heb geld geleend van deze vriendelijke Braziliaan; ik heb weer een telefoon met grote dank aan Olivia (die zich verantwoordelijk / bezorgd lijkt te voelen voor de drie muzungu's die hier zijn (Janis, Elisa en ik). Toen ik de dag na terugkomst bij haar langsging, kon ik de opluchting van haar gezicht zien stralen toen zij en ook Elisa en Paco me tegemoet renden. Ik vertelde hoe ik Kampala had bereikt en ze vroeg wanneer ik met deze leuke Braziliaan langs zou komen. Hij wilde namelijk ook Bluesky wel bezoeken. Helaas veranderden zijn plannen, dus ik moest Olivia vertellen dat hij niet zal komen. Ze droeg me op om een bericht aan hem door te geven: ze wilde hem bedanken dat hij mij heeft gered (haar woorden). Geweldig lief).
Daar waren we dan in the guesthouse in Kampala. Sarah bracht me in contact met een nieuw project in Nansana en gaf aan dat ik geen geld meer heb en of ze me dus gratis accommodatie + eten kan geven. Dus de blanke westerling wordt geholpen door de Afrikanen. Ook dat is een bijzondere ervaring. Ik ben in elk geval onder de pannen (sinds 4 feb.) Het is overigens al de tweede keer dat Sarah een matras en beddengoed voor me regelt, want dit centrum is qua accommodatie niet bedacht op nóg een vrijwilliger. Ik sliep de eerste nacht in het kantoor van de directrice. Nu in een soort klaslokaal dat overdag wel nodig is. Dus steeds m'n bed opruimen, maar ik weet tenminste wel de komende weken waar ik 's nachts kan slapen. Ik ben in een centrum voor kinderen met handicaps....... maar ik moet nog even uitvogelen waar ik precies ben beland. Ik ben blij met de zorgzaamheid van Rose (directrice). Al betekende het dat ik alwéér spullen moest inpakken (ik ben er helemaal klaar mee, maar eigenlijk wordt het ook steeds gemakkelijker; het meeste zit er al in). Liever zou ik een ander deel van Uganda beter zien en meer in the country side verblijven, maar ik ben nu ook blij in de buurt van Bluesky te zijn met Tjeu + Petra en close to Olivia, Janis en Elisa en de mensen hier in het centrum zijn heel vriendelijk.


9. VLIEGTICKET
Hoewel mijn 3 weken durende reis door Tanzania een financieel kostbare was, heb ik serieus overwogen om mijn vliegticket te veranderen en nog t/m april in Uganda te blijven. Ik ben naar het kantoor van Turkish Airlines in Kampala geweest. Daar vertelde de mevrouw me dat mijn vliegticket niet omgezet kan worden, omdat het een promotie was. Ik moet een nieuw ticket kopen en dat kost $ 760,- (enkele reis). Ik moet daarbij in gedachten houden dat de helft van mijn huidige ticket voor de terugreis is + dus de kosten voor het nieuwe ticket. Dat is teveel geld. Het betekent dat ik terugvlieg naar Nederland op 28 februari. Het is wel vreemd....... ik rekende op twee extra maanden. Nu komt het moment van afscheid nemen ineens dichtbij.
Voordat mijn Uganda-verhaal teneinde komt, wil ik graag nog schrijven over Tanzania, maar helaas zijn ook mijn dagboeken gestolen waarin ik aantekeningen maakte voor m'n verhalen (net als praktische spullen als zakmes, zonnebrand, muggenspray, hoofdlampje, zonnebril, souvenirs waar ik extra voorzichtig mee wilde zijn en niet onder in de bus wilde ploffen....zucht..) Ik realiseerde me in Tanzania dat de safari net als een drukke droom was. Ik werd wakker, was na 4 heel mooie, volle, intense, lange dagen en heel veel dieren verder ineens terug in Moshi. Ineens uit de ervaring; ineens was de safari verleden tijd. De safari is een droomwereld nu. Ik wist dat hetzelfde zou gebeuren met Tanzania. Toen zat ik er nog in, maar met enkele dagen zou het verleden tijd zijn. Tijd is toch maar een vluchtig ding...... Een volgende, grotere stap is Uganda. Voor nu nog steeds realiteit. Over enkele weken verleden tijd. Als wakker worden na een lange droom vol gebeurtenissen. Ik denk dat ik eenmaal terug in Nederland heel snel zal worden opgeslurpt door 'de meerderheid', het grotere geheel. Mijn leven zal verdergaan waar ik eruit stapte enkele maanden geleden.
Ik besef ook dat je kunt leven in je herinneringen, maar dat je in het huidige moment in de positie bent om nieuwe herinneringen te maken. Dus dat doe ik nog een paar weekjes. Ik ben niet onbezorgd (geweest) en heb hier wel een aantal lesjes van moed tonen en volhouden voorgeschoteld gekregen. Toch, genieten doe ik wel. (Om mijn zus te citeren na het verlies van mijn spullen: 'Wanneer hoop ver te zoeken is, dan komt de moed. Moed om verder te gaan').
Tot slot; ik ben wel heel blij om de winter te missen. Het brengt me geen fijn gevoel als ik terugdenk aan al dat gedoe vorig jaar in het donker, in de kou, 's morgens vroeg en veel reistijd.